Άρθρα

O κόσμος που δημιουργήσαμε είναι προϊόν της σκέψης μας. Δεν μπορεί να αλλάξει χωρίς να αλλάξει η σκέψη μας.”  είπε κάποτε ο Albert Einstein.

 

Εάν σκεφτόμαστε τις αλλαγές και τις εξελίξεις που έχουμε κάνει με την πάροδο του χρόνου, και είμαστε επίσης ειλικρινείς με τον εαυτό μας, πιθανότατα θα συνειδητοποιήσουμε ότι αυτές οι αλλαγές ήταν το αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο σκεφτόμαστε αυτά τα πράγματα.

Για παράδειγμα, οι επιτυχημένες διατροφικές μας συνήθειες ήταν και είναι αποτέλεσμα της αλλαγής όχι μόνο του τι τρώμε αλλά και του τρόπου που σκεφτόμαστε το φαγητό.

Και οι αποτυχίες στο παρελθόν, όταν τις σκεφτόμαστε, αποδεικνύεται ότι είναι άμεσο αποτέλεσμα της προσπάθειας μας να αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας χωρίς επίσης να αλλάξουμε τη σκέψη μας.

Όσον αφορά το φαγητό, μόνο όταν αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τη διατροφή μας, είμαστε πραγματικά σε θέση να κάνουμε μια μόνιμη αλλαγή.

Ας δούμε όμως πιο προσεκτικά πώς σκεφτόμαστε τα τρόφιμα που τρώμε.

Πόσοι από εμάς έχουμε κοιτάξει ένα ανθυγιεινό φαγητό ή γλύκισμα και έχουμε σκεφτεί, “Πραγματικά δεν πρέπει να το φάω, δεν είναι καλό για μένα, παρόλο που φαίνεται λαχταριστό” ή “Δεν πρέπει να το φάω γιατί είμαι σε δίαιτα»;

Μάλλον όλοι εμείς που διαβάζουμε αυτή τη στιγμή το άρθρο.

Τέτοιες σκέψεις δεν μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε μόνιμες αλλαγές. Έτσι, αντ’ αυτού, τι θα γινόταν αν κοιτούσαμε ένα ανθυγιεινό φαγητό ή γλύκισμα και σκεφτόμασταν, “μπορεί να φαίνεται θεϊκό, αλλά η όψη είναι απατηλή, και αυτή η τροφή είναι στην πραγματικότητα δηλητήριο για τον εγκέφαλό μου, το σώμα μου και τους στόχους μου να φαίνομαι και να νιώθω καλά.

Κανείς δεν μπορεί να με αναγκάσει να το φάω!» Αυτό μπορεί να ακούγεται δύσκολο και σκληρό στην αρχή, αλλά πρέπει πραγματικά να σκεφτόμαστε τα πράγματα με βάση κατά πόσο βλάπτουν το σώμα και την υγεία μας.

Το «Άλλαξε το τρόπο που σκέφτεσαι και τρως. Τα 8 βήματα.» παρέχει ακριβώς τη γνώση ώστε να αρχίσουμε να εστιάζουμε και να κατανοούμε διαφορετικά τη σχέση μας με το φαγητό.

Μέσα από αυτή τη γνώση (σε 8 κεφάλαια – βήματα) θα βρείτε τον εαυτό σας να αισθάνεται και να φαίνεται υπέροχα τόσο μέσα όσο και έξω…και θα μείνετε σε αυτό!

Έννοιες που εμβαθύνουν σε θέματα όπως η επιθυμία μας για φαγητό, ο μεταβολισμός μας, τα αγαπημένα μας και μη τρόφιμα, η διάθεσής μας όπως το στρες, η αισιοδοξία, ο φόβος μέχρι και οι τομείς της νευροβιολογίας που σχετίζονται με τη λήψη αποφάσεων, μας οδηγούν σε μια βαθύτερη κατανόηση της συμπεριφοράς μας και μέσα από τη κατανόηση έρχεται και η οριστική αλλαγή.

Έτσι, ενώ χάνετε βάρος βελτιώνοντας τις διατροφικές σας συνήθειες και γίνεστε πιο υγιείς, πρέπει να θυμάστε ότι δεν είναι μόνο η τακτική του τι τρώτε αλλά και η οπτική σας και αυτό που λέτε στον εαυτό σας, η εικόνα και η αίσθηση για το φαγητό σας.

Τα βήματα που περιγράφονται σε αυτό το εγχειρίδιο αυτοβελτίωσης δεν ισχύουν μόνο για τα τρόφιμα. Μπορείτε να τα εφαρμόσετε σχεδόν οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε κατάσταση στην οποία θέλετε να επιφέρετε αλλαγή.

Αυτό το εγχειρίδιο μας εισάγει στη γνώση πάνω στην οποία βασίζεται η μέθοδος FMOND (Food Monologue On Nutrition Drama), μέθοδο βελτίωσης και αλλαγής διατροφικών συνηθειών στηριζόμενη σε 8 βήματα.

Κύριες βάσεις της μεθόδου αποτελούν στοιχεία, μελέτες και βιβλιογραφία που προέρχονται από την επιστήμη της διατροφολογίας και της βιολογίας σε συνδυασμό με τεχνικές και εργαλεία που χρησιμοποιούνται στο life coaching και τη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία.

Τα 8 βήματα προέρχονται από την διπλή ανάλυση της αγγλικής λέξης FOOD που σημαίνει τροφή.

Η ανάλυση αυτή ξεκινά με έννοιες και καταστάσεις που εμποδίζουν την υγιή μας σχέση με το φαγητό συμπεριλαμβανομένων του φόβου (fear), των πεποιθήσεων (obsession), των εχθρικών τροφών (opponent) και της δίαιτας (diet) και οδηγείται σε θετικές έννοιες που μας βοηθούν στην αλλαγή συμπεριλαμβανομένων του κορεσμού (fullness / mindfulness), της αισιοδοξίας (optimism), την παρατήρηση (observation) και την αποφασιστικότητα (determination) .

Eν κατακλείδι, το συγκεκριμένο εγχειρίδιο θα σας αλλάξει το τρόπο που σκεφτόσαστε ως τώρα το φαγητό, θα βελτιώσει τη σχέση σας με αυτό, θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε σε βάθος γιατί οι περισσότερες προσπάθειες και δίαιτες αποτυγχάνουν και θα σας ανοίξει τον ορίζοντα σε μια νέα οπτική ώστε να απενοχοποιήσετε πολλές ενέργειές σας αλλά και να μάθετε πώς να αποκτήσετε και να διατηρήσετε νέες συνήθειες που θα σας οδηγήσουν σε μια πιο υγιή ζωή.

Έτσι, εάν ένας από τους μεγαλύτερους στόχους υγείας σας είναι να μεταμορφώσετε τις διατροφικές σας συνήθειες, εδώ είναι η πρόκληση της νοοτροπίας μας για εσάς, στο «Άλλαξε το τρόπο που σκέφτεσαι και τρως. Τα 8 βήματα» από εκδόσεις Κομνηνός.

Άλλαξε τον τρόπο που σκέφτεσαι και τρως. Τα 8 βήματα. Εκδόσεις Κομνηνός

Πηγή: Υγεία και Ευεξία, τεύχος Απριλίου 2023

Ακούμε και διαβάζουμε αρκετά το τελευταίο καιρό τις λέξεις αυτοαγάπη και αυτοφροντίδα και ας είμαστε ειλικρινείς, όλοι μας έχουμε τις έχουμε χρησιμοποιήσει χωρίς να γνωρίζουμε ακριβώς τι είναι.

Όταν οι επαγγελματίες της διατροφής μιλούν για «φιλικό φαγητό», συνήθως το κάνουν στο πλαίσιο των διατροφικών διαταραχών. Επισημαίνουν τη σημασία του να μην βλέπουμε το «φαγητό ως εχθρό». Όμως αυτό πρέπει να αποτελεί μια πολύ απλούστερη πρόταση. Το να αγαπάς το φαγητό σημαίνει ότι έχουμε κατανοήσει ότι μας οφελεί, μας θρέφει, μας διατηρεί στη ζωή.

Πώς μοιάζει μια υγιής σχέση με τα τρόφιμα;

Το φαγητό είναι υπέροχο. Δεν πρέπει ποτέ να θεωρείται δεδομένο, σπατάλη ή να αγνοείται για όλα τα οφέλη που παρέχει. «Αφήστε το φαγητό να είναι το φάρμακό σας», είπε ο Έλληνας γιατρός Ιπποκράτης. Πράγματι, η τροφή μπορεί να μας κρατήσει υγιείς και να μας βοηθήσει να καταπολεμήσουμε και να ξεπεράσουμε αρκετές από τις ασθένειες.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι αποξενώνονται από την τροφοδοσία τους. Λίγοι από εμάς γνωρίζουμε, ή φροντίζουμε να γνωρίζουμε, από πού προέρχεται το φαγητό μας, πώς επεξεργάζεται ή προετοιμάζεται και πώς επωφελούμαστε από αυτό. Διανύουμε την εποχή της πληροφόρησης αλλά και της παραπληροφόρησης.

Η κατανόηση της πραγματικής αξίας των τροφίμων είναι να κατανοήσουμε τι χρειάζεται το σώμα για να λειτουργήσει πλήρως. Το σώμα κάνει γνωστές τις ανάγκες του εάν του δώσουμε την προσοχή που απαιτείται. Απλά αναρωτηθείτε πώς αισθάνεστε μετά το φαγητό ενός μεγάλου γεύματος; Μετά από υπερβολική πρόσληψη λίπους; Μετά από μια πολύ θρεπτική τροφή;

Η σχέση μας με το φαγητό είναι δύσκολη. Ακόμα κι αν είναι δυσλειτουργικό, δεν μπορούμε να το σταματήσουμε, σε αντίθεση με τη χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών. Το φαγητό είναι απαραίτητο για την ύπαρξή μας. Αλλά όταν ο τρόπος που τρώμε μας κάνει άρρωστους και προκαλεί προβλήματα υγείας όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης ή οι καρδιακές παθήσεις, πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε και να αναπτύξουμε μια διαφορετική προσέγγιση για το πώς χειριζόμαστε την παρουσία των τροφίμων στη ζωή μας.

Σχέση αγάπης – μίσους με το φαγητό;

Ποια είναι η απάντηση σε ένα τέτοιο διχασμό; Η αγάπη για το φαγητό αντικατοπτρίζει το πώς αγαπάτε τον εαυτό σας και τον τρόπο που ζείτε τη ζωή σας.

Άτομα με υγιή σχέση με το φαγητό τρώνε προσεκτικά. Η προσέγγισή τους στο φαγητό βασίζεται στη μετριοπάθεια, στον καλό χρόνο και στον προγραμματισμό. Απολαμβάνουν το φαγητό τους και εκτιμούν την αξία του. Δεν αφήνουν τις διατροφικές ανησυχίες να επηρεάζουν τις καθημερινές τους ρουτίνες. Εν ολίγοις, η σχέση τους με το φαγητό είναι εποικοδομητική και ενδυναμωτική, αντί για καταστροφική και δυσλειτουργική.

Αυτοφροντίδα και αυτοαγάπη

Ας κατανοήσουμε πλήρως τι σημαίνουν αυτές οι έννοιες. Αυτοφροντίδα και αυτοαγάπη σημαίνει προσοχή και προτεραιότητα στη δική σας υγεία, τόσο σωματική όσο και ψυχική. Μπορούμε να εξασκηθούμε με μια σειρά διαφορετικών δραστηριοτήτων. Η τακτική σωματική άσκηση, ηρεμία του μυαλού μας με διαλογισμό, μια υγιεινή ρουτίνα ύπνου και η καλή διατροφή είναι όλα τα βασικά στοιχεία που πρέπει να λάβετε υπόψη κατά τον προγραμματισμό της δικής σας ρουτίνας αγάπης.

Τα τρία εύκολα βήματα για την αυτοφροντίδα:

1. Φάτε καλά

Στόχος για τα ισορροπημένα γεύματα τις περισσότερες φορές, είναι το κάθε κύριο γεύμα που τρώτε να περιέχει καθένα από τα ακόλουθα.

  • Μια πηγή υδατανθράκων ολικής αλέσεως, όπως: καστανό ρύζι, κινόα, όσπρια ή βρώμη.
  • Μια μερίδα ζωικήςπροέλευσης πρωτεΐνης. μη επεξεργασμένο κρέας, θαλασσινά, γαλακτοκομικά προϊόντα, αβγά.
  • Μερικές μερίδες χρωματιστώνκαι πράσινων λαχανικών.
  • Μια μικρή ποσότητα ποιοτικών λιπών, όπως εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, αβοκάντο ή ξηρούς καρπούς.

Εάν διαπιστώσετε ότι πεινάτε μεταξύ των γευμάτων, επιλέξτε σνακ που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες, καθώς αυτό μας βοηθά να αισθανόμαστε πληρέστεροι για περισσότερο χρόνο. Κατάλληλα σνακ μπορεί να είναι φρέσκα φρούτα, γιαούρτι με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, κράκερ και τυρί ή χούμους.

2. Ο κανόνας 80:20

Η αυτο-αγάπη δεν είναι μόνο η σωματική υγεία, αλλά και η φροντίδα της ψυχικής και συναισθηματικής μας υγείας. Το ρητό «δεν υπάρχει πιο ειλικρινής αγάπη, από την αγάπη μας για το φαγητό» καταγράφει πραγματικά την ιδέα ότι το φαγητό μας  φέρνει χαρά, μας φέρνει μαζί, είναι το κέντρο των κοινωνικών συγκεντρώσεων και μερικές φορές, χρησιμοποιούμε το φαγητό για να ταιριάξουμε με άλλους. Έτσι, ενώ είναι σημαντικό να τρώμε καλά, είναι επίσης σημαντικό να απολαμβάνουμε και να γιορτάζουμε το φαγητό μας.

Εκεί μπαίνει ο κανόνας 80:20. Αυτός ο τρόπος φαγητού βασίζεται στην προϋπόθεση ότι στο 80% επιλέγουμε καλές τροφές και διατηρούμε μια ισορροπημένη διατροφή (όπως παραπάνω) και μετά το υπόλοιπο 20% του χρόνου που επιλέγουμε τρόφιμα ή πράγματα που δεν είναι τόσο υγιή, αλλά μας ταϊζουν τη ψυχή και το συναίσθημα.

Ο κανόνας 80:20 λειτουργεί πολύ καλά. Μπορεί να επιλέξουμε να έχουμε παγωτό το σαββατοκύριακο, ή  πίτσα με μια μπύρα , αλλά επειδή τρώμε καλά την υπόλοιπη εβδομάδα, δεν χρειάζεται να αισθανομαστε ένοχοι και τύψεις.

3. Φάτε με ενσυνειδητότητα

Το τρίτο και τελευταίο βήμα είναι η εξάσκηση του Mindful Eating. Το Mindful Eating είναι μια στρατηγική που σας βοηθά να ανακτήσετε τον έλεγχο των διατροφικών σας συνηθειών. Τρώγοντας ενσυνείδητα, εξοικειώνεστε περισσότερο με την πείνα σας και ελέγχετε αυτό που τρώτε. Η ενσυνείδητη διατροφή έχει συνδεθεί με την απώλεια βάρους, την κατανόηση και παρατήρηση της πείνας και έχει θετικά αποτελέσματα στην ψυχική υγεία.

 

love your food

πηγή: Unsplash

 

Μερικές συμβουλές για να ξεκινήσετε ενσυνείδητη διατροφή:

  • Εστίαση στο φαγητό

Προσπαθήστε να συγκεντρώνεστε στο φαγητό σας, απομακρυνθείτε από το γραφείο σας και αποφύγετε να έχετε το τηλέφωνό σας στο τραπέζι. Απενεργοποιήστε την τηλεόραση και εστιάστε πραγματικά στα τρόφιμα που τρώτε.

  • Βαθμολογήστε την πείνα σας

Δοκιμάστε να αξιολογήσετε την πείνα σας σε κλίμακα 1-10 πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από κάθε γεύμα. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να αξιολογείτε την πείνα και να σας βοηθήσει να γνωρίζετε πότε πρέπει να σταματήσετε. Θυμηθείτε, θέλουμε να αισθανόμαστε άνετα και χορτασμένοι, αλλά όχι σκασμένοι στο τέλος ενός γεύματος.

  • Φάτε αργά και απολαύστε το φαγητό

Επιβραδύνετε και απολαύστε πραγματικά το γεύμα σας. Προσπαθήστε να μασάτε κάθε μπουκιά καλά πριν από την επόμενη και δοκιμάστε να εμπλέξετε όλες τις αισθήσεις σας. Κατευθύνοντας την εστίαση στο φαγητό και τη θετική επίδραση που έχει στο σώμα σας, θα αισθανθείτε πιο προσεκτικοί και θα αποκτήσετε τον έλεγχο

Το να τροφοδοτήσετε το σώμα σας στο ταξίδι ευεξίας είναι το πρώτο βήμα για την υγεία. Για να επιτύχετε τη βέλτιστη υγεία σας συνδυάστε μια ισορροπημένη διατροφή με μια συνεπή ρουτίνα φυσικής κατάστασης.

Πώς μπορώ να το πετύχω; 

Σκοπός είναι γνωρίσει ο καθένας το τρόπο για να ζήσει την καλύτερη, γεμάτη υγεία ζωή του: μια ζωή που τροφοδοτεί και θρέφει το σώμα του, αλλά αφήνει και χώρο για να ταΐσει τη ψυχή του.

Το πρόγραμμα της FMOND αποτελεί την αρχή για να μας ελευθερώσει από τα ψέματα της βιομηχανίας τροφίμων και της διατροφής. Είναι σημαντικό να έρθουμε όλοι αντιμέτωποι με την απλή, κοινή λογική αλήθεια ότι η υγεία στηρίζεται σε ένα θεμέλιο πειθαρχίας και ισορροπίας – όχι στα ασταθή εδάφη της ευκολίας, της θέλησης και της ενοχής.

Το πρόγραμμα της FMOND είναι ο τρόπος ώστε να εμπνευστεί κάποιος, να μάθει περισσότερα, να εξοπλιστεί με εργαλεία για να αλλάξει τη σχέση του με το φαγητό, του, και ο τρόπος που θα τον ενθαρρύνει να υιοθετήσει μια νέα νοοτροπία.

Ας να μιλήσουμε όλοι αληθινά: εάν κάποιο προϊόν διατροφής ή δίαιτα λειτουργούσε πραγματικά δεν θα είχαμε επιδημία κρίσης βάρους και υγείας.

 

REFERENCES 

  • Speakman, J. R. (2014). If Body Fatness is Under Physiological Regulation, Then How Come We Have an Obesity Epidemic?. Physiology, 29(2), 88-98.
  • Kelly, A. C., Vimalakanthan, K., & Carter, J. C. (2014). Understanding the roles of self-esteem, self-compassion, and fear of self-compassion in eating disorder pathology: An examination of female students and eating disorder patients. Eating Behaviors, 15(3), 388-391.
  • Lachance, L., Martin, M. S., Kaduri, P., Godoy-Paiz, P., Ginieniewicz, J., Tarasuk, V., & McKenzie, K. (2014). Food insecurity, diet quality, and mental health in culturally diverse adolescents. Ethnicity and Inequalities in Health and Social Care, 7(1), 14-22.
  • Conklin, A. I., Forouhi, N. G., Surtees, P., Khaw, K. T., Wareham, N. J., & Monsivais, P. (2014). Social relationships and healthful dietary behaviour: Evidence from over-50s in the EPIC cohort, UK. Social Science & Medicine,100, 167-175.
  • Ogden, J. (2011). The psychology of eating: From healthy to disordered behaviour. John Wiley & Sons.
  • https://www.psychologytoday.com/us/blog/food-and-spirit/201410/compassionate-eating-the-food-love