Το κίνημα Body Positivity, θετικότητα σώματος, ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αγκαλιάσουν και να αγαπήσουν το σώμα με το οποίο γεννήθηκαν. Ο στόχος είναι η προώθηση της αυτοεκτίμησης, της αγάπης προς τον εαυτό και της αυτοπεποίθησης.

Το κίνημα Body Positivity μπορεί να θεωρηθείται (από ορισμένους) ως τη προώθηση της κακής διατροφής άρα και υγείας επειδή δεν εστιάζει στην επίτευξη ενός υγιούς σώματος αλλά στην ψυχική υγεία, η οποία είναι εξίσου σημαντική.

Όμως η βαθιά κατανόηση ότι κάθε άτομο είναι διαφορετικό και έχει διαφορετικές σωματικές ιδιότητες είναι πολύ σημαντική. Ο λόγος είναι ότι εξαλείφει τους κινδύνους που μπορεί να υποστεί κάποιος έχοντας τη πεποίθηση ότι «άσχημος» μπορεί να κριθεί οποιοσδήποτε με βάση το σωματότυπό του.

Η κοινωνία και η θετικότητα σώματος.

Με την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και εξάπλωση των θεμάτων ψυχικής υγείας (συμπεριλαμβανομένων των διατροφικών διαταραχών), πρέπει να μάθουμε ως κοινωνία να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους. Δεν μπορούμε να πούμε σε κάποιον ότι το σώμα του πρέπει να φαίνεται κάπως λόγω μη ρεαλιστικών κανόνων (ιδιαίτερα εκείνων που δημιουργούνται στα μέσα ενημέρωσης).

Ως κοινωνία επίσης, αποκτούμε συνεχώς όλο και περισσότερες γνώσεις σχετικά με τον αντίκτυπο της γενετικής στα χαρακτηριστικά του φυσικού σώματος και στις παθήσεις της ψυχικής υγείας. Τα αποτελέσματα είναι ότι τα γονίδια έχουν απίστευτα ισχυρές επιπτώσεις στο σωματικό βάρος (υπάρχουν 400 γονίδια που έχουν εμπλακεί στην παχυσαρκία) . Αν κάποιος γεννηθεί με γονίδια που οδηγούν σε πιο αργό μεταβολισμό, θα παλέψει με το βάρος του. Αυτό είναι κάτι που είναι πολύ πιο δύσκολο να αλλάξει από ό,τι πιστεύαμε κάποτε. Το ίδιο ισχύει και για θέματα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη.

Η θετικότητα σώματος και τα πρότυπα ομορφιάς.

Δεν υπάρχει πλέον το καθορισμένο πρότυπο ομορφιάς του «ψηλού, αδύνατος, όμορφου κοριτσιού» ή του «ψηλού, μυώδους αγοριού». Ο κόσμος αρχίζει πλέον να αποδέχεται τους πάντες και οι εταιρείες έχουν αρχίσει να δημιουργούν και να εμπορεύονται ρούχα που ταιριάζουν με ρεαλιστικά πρότυπα σώματος.

Ως εκ τούτου, η θετικότητα του σώματος ήταν και είναι μια αναζωογονητική κίνηση που βοήθησε να αλλάξουν πολλές βιομηχανίες μόδας και ομορφιάς προς το καλύτερο.

Ωστόσο, η θετικότητα του σώματος δεν αφορά μόνο την αμφισβήτηση του τρόπου με τον οποίο η κοινωνία βλέπει τους ανθρώπους με βάση το φυσικό τους μέγεθος και το σχήμα τους. Αναγνωρίζει επίσης ότι οι κρίσεις γίνονται συχνά με βάση τη φυλή, το φύλο, τη σεξουαλικότητα και την αναπηρία.

Σύντομη Ιστορία

Η θετικότητα του σώματος έχει τις ρίζες της στο κίνημα αποδοχής λίπους στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Η αποδοχή του λίπους επικεντρώνεται στον τερματισμό της κουλτούρας της ντροπής του λίπους και των διακρίσεων σε βάρος των ανθρώπων με βάση το μέγεθος ή το σωματικό τους βάρος. Η National Association to Advance Fat Acceptance ιδρύθηκε για πρώτη φορά το 1969 και συνεχίζει να εργάζεται για να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μιλούν για το βάρος.

Ο όρος «body positive» εμφανίστηκε το 1996 όταν ένας ψυχοθεραπευτής και ένα άτομο που είχε υποβληθεί σε θεραπεία για μια διατροφική διαταραχή ίδρυσαν τον ιστότοπο thebodypositive.org

Το κίνημα της θετικότητας του σώματος με τη σημερινή του μορφή άρχισε να αναδύεται γύρω στο 2012, εστιάζοντας αρχικά στην πρόκληση μη ρεαλιστικών προτύπων γυναικείας ομορφιάς. Καθώς το κίνημα μεγάλωνε σε δημοτικότητα, η αρχική εστίαση στην αποδοχή του βάρους άρχισε να μετατοπίζεται προς ένα μήνυμα ότι «όλα τα σώματα είναι όμορφα».

Το Instagram έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην άνοδο του κινήματος της θετικότητας του σώματος. Τα τελευταία χρόνια, ορισμένα περιοδικά και εταιρείες έχουν ενσωματώσει προσπάθειες να είναι πιο θετικοί στο σώμα στις δημοσιεύσεις και τις προσπάθειες μάρκετινγκ.

Τι λένε οι έρευνες για τη θετικότητα του σώματος;

Ένας από τους κύριους στόχους της θετικότητας του σώματος είναι να αντιμετωπίσει μερικούς από τους τρόπους με τους οποίους η εικόνα του σώματος επηρεάζει την ψυχική υγεία και ευεξία. Το να έχεις μια υγιή εικόνα σώματος παίζει ρόλο στο πώς νιώθουν οι άνθρωποι για την εμφάνισή τους και ακόμη και στο πώς κρίνουν την αυτοεκτίμησή τους. Η έρευνα δείχνει ότι η αρνητική εικόνα του σώματος σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για ορισμένες ψυχικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης και των διατροφικών διαταραχών.

Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ακόμη και η σύντομη έκθεση σε μηνύματα μέσων που απεικονίζουν μια «ιδανική σωματική διάπλαση» συνδέθηκε με αυξημένες ανησυχίες για την εικόνα του σώματος και αυξημένα συμπτώματα διατροφικής διαταραχής.

Η εικόνα του σώματος αναφέρεται στην υποκειμενική αντίληψη ενός ατόμου για το σώμα του—η οποία μπορεί να διαφέρει από το πώς εμφανίζεται στην πραγματικότητα το σώμα του. Τα συναισθήματα, οι σκέψεις και οι συμπεριφορές που σχετίζονται με την εικόνα του σώματος μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ψυχική σας υγεία και στον τρόπο που αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας.

Ο σχηματισμός της εικόνας του σώματος ξεκινά από νωρίς στη ζωή. Δυστυχώς, ακόμη και τα μικρά παιδιά μπορεί να υποφέρουν από σωματική δυσαρέσκεια. Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από το Common Sense Media διαπίστωσε ότι περισσότερο από το 50% των κοριτσιών και σχεδόν το 33% των αγοριών μεταξύ 6 και 8 ετών ένιωθαν ότι το ιδανικό σωματικό τους βάρος ήταν μικρότερο από το τρέχον βάρος τους. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν επίσης ότι το 25% των παιδιών είχαν δοκιμάσει κάποιο είδος δίαιτας μέχρι την ηλικία των επτά ετών.

Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν ως αποτέλεσμα της κακής εικόνας του σώματος περιλαμβάνουν:

• Κατάθλιψη: Οι γυναίκες βιώνουν κατάθλιψη σε πολύ υψηλότερα ποσοστά από τους άνδρες και ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι η σωματική δυσαρέσκεια μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην εξήγηση αυτής της διαφοράς μεταξύ των φύλων στα ποσοστά κατάθλιψης.
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση: Η έρευνα έχει βρει ότι η σωματική δυσαρέσκεια σχετίζεται με την κακή αυτοεκτίμηση των εφήβων ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το βάρος, τη φυλή, την εθνικότητα και την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση.
• Διατροφικές διαταραχές: Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η σωματική δυσαρέσκεια συνδέεται με τη διαταραγμένη διατροφή, ιδιαίτερα μεταξύ των εφήβων κοριτσιών.

Η έρευνα έχει δείξει σταθερά ότι η έκθεση σε απεικονίσεις του «λεπτού ιδανικού» σχετίζεται τόσο με συμπεριφορικά όσο και με συναισθηματικά συμπτώματα που σχετίζονται με τη διαταραχή της διατροφής.  Δεν είναι μόνο η έκθεση σε αυτές τις εικόνες που αποτελούν κίνδυνο. Είναι η ανάπτυξη των πεποιθήσεων ότι η ομορφιά, η επιτυχία και η εκτίμηση καθορίζονται από την λεπτότητα. Μελέτες έχουν επίσης βρει ότι όταν οι άνθρωποι εσωτερικεύουν αυτές τις ιδέες, είναι πιο πιθανό να βιώσουν δυσαρέσκεια με το σώμα τους και να κάνουν περιττές δίαιτες.

Η θετικότητα του σώματος προσπαθεί να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα βοηθώντας τους ανθρώπους να αναγνωρίσουν τις επιρροές που συμβάλλουν στην κακή εικόνα του σώματος. Η ελπίδα είναι ότι οι άνθρωποι θα μπορέσουν στη συνέχεια να προσαρμόσουν τις προσδοκίες του σώματός τους και να αισθάνονται πιο θετικοί και αποδεκτοί για το σώμα τους. Μια τέτοια αποδοχή μπορεί στη συνέχεια να βοηθήσει στην καταπολέμηση των επιπτώσεων που έχει η κακή εικόνα σώματος στην ψυχική και σωματική υγεία.

Δοκιμάστε την αυτοφροντίδα με επίκεντρο την υγεία

Η φροντίδα του εαυτού μπορεί μερικές φορές να μεταμφιέζεται ως ένας τρόπος να αλλάξετε ή να ελέγξετε την εμφάνισή σας, αλλά η φροντίδα του εαυτού σας θα πρέπει να επικεντρώνεται στο να κάνετε πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε καλά με το σώμα που έχετε τώρα.

• Δείξτε σεβασμό για το σώμα σας. Τρώτε υγιεινά γεύματα γιατί τροφοδοτούν το μυαλό και το σώμα σας. Ασκηθείτε γιατί σας βοηθά να νιώθετε δυνατός και γεμάτος ενέργεια, όχι επειδή προσπαθείτε να αλλάξετε ή να ελέγξετε το σώμα σας.
• Φορέστε και αγοράστε ρούχα για το σώμα που έχετε τώρα – όχι για κάποια προγραμματισμένη μελλοντική εκδοχή του εαυτού σας. Μπορεί να κρατάτε τα «λεπτά ρούχα» σας επειδή σκοπεύετε να χάσετε τελικά βάρος, αλλά τέτοιες συνήθειες μπορεί να σας δυσκολέψουν να αισθανθείτε καλά με τον εαυτό σας σήμερα.
• Ψάξτε για πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε άνετα και καλά με την εμφάνισή σας. Καθαρίστε την ντουλάπα σας από ρούχα που δεν ταιριάζουν με την τρέχουσα σωματική σας διάπλαση. Το σώμα σας μπορεί να αλλάξει σε μέγεθος και σχήμα στο μέλλον, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να μπορείτε να νιώθετε καλά με τον εαυτό σας εδώ και τώρα.
• Απομακρυνθείτε από τις ροές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που δεν σας κάνουν να νιώθετε καλά με τον εαυτό σας. Εάν συγκρίνετε συνεχώς τον εαυτό σας με άλλους, είναι λιγότερο πιθανό να αισθάνεστε καλά με τον εαυτό σας. Ακολουθήστε λογαριασμούς που πυροδοτούν τα ενδιαφέροντά σας και σας αφήνουν θετικά συναισθήματα. Ειδικά στο Instagram, πολλοί λογαριασμοί επικεντρώνονται μόνο στην απεικόνιση της τελειότητας ή μιας εξιδανικευμένης εικόνας του σώματος.

Πηγές

1. Loeber S, Burgmer R, Wyssen A, et al. Short-term effects of media exposure to the thin ideal in female inpatients with an eating disorder compared to female inpatients with a mood or anxiety disorder or women with no psychiatric disorder. Int J Eat Disord. 2016;49(7):708-15. doi:10.1002/eat.22524
2. Common Sense Media. Children, teens, media, and body image: a Common Sense research brief.
3. Ferreiro, F, Seoane, G, and Senra, C. Toward understanding the role of body dissatisfaction in the gender differences in depressive symptoms and disordered eating: A longitudinal study during adolescence. J Adolesc. 2014;37(1):73-84. doi: 10.1016/j.adolescence.2013.10.013
4. Van den Berg PA, Mond J, Eisenberg M, Ackard D, Neumark-Sztainer D. The link between body dissatisfaction and self-esteem in adolescents: Similarities across gender, age, weight status, race/ethnicity, and socioeconomic status. J Adolesc Health. 2010;47(3):290–296. doi:10.1016/j.jadohealth.2010.02.004
5. Hausenblas, HA, Campbell, A, Menzel, JE, Doughty, J, Levine, M, Thompson, JK. Media effects of experimental presentation of the ideal physique on eating disorder symptoms: A meta-analysis of laboratory studies. Clin Psychol Rev. 2013;33(1):168-81. doi: 10.1016/j.cpr.2012.10.011
6. Hawkins N, Richards PS, Granley HM, Stein DM. The impact of exposure to the thin-ideal media image on women. Eat Disord. 2004;12(1):35-50. doi:10.1080/10640260490267751
7. Juarascio, AS, Forman, EM, Timko, CA, Herbert, JD, Butryn, M, and Lowe, M. Implicit internalization of the thin ideal as a predictor of increases in weight, body dissatisfaction, and disordered eating. Eat Behav.2011;12(3):207-13. doi: 10.1016/j.eatbeh.2011.04.004
8. Wood, JV, Perunovic, WQE, and Lee, JW. Positive self-statements: Power for some, peril for others. Psychological Science. 2009;20(7):860-866. doi:10.1111/j.1467-9280.2009.02370.x
9. American Psychological Association. Is body dissatisfaction changing across time? A cross-temporal meta-analysis. 2016.