Οι ασθένειες του τρόπου ζωής (lifestyle diseases) χαρακτηρίζουν τις ασθένειες των οποίων η εμφάνιση βασίζεται κυρίως στις καθημερινές και επαγγελματικές συνήθειες των ανθρώπων.
Ο δυτικός τρόπος ζωής, που χαρακτηρίζεται από την ευκολία του φαγητού, της τηλεόρασης και των Η / Υ, επηρεάζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Αυτό προκαλεί αυξημένο αριθμό υπέρβαρων, παθητικών νέων με ασθένειες του τρόπου ζωής.
Η δίαιτα μόνο με πρόχειρο φαγητό, η υπερκατανάλωση τροφής και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας δεν ευθύνονται μόνο για ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή. Μπορούν να σχετιστούν και για τη νευρική ανορεξία, η οποία περιλαμβάνει πολλούς ανθρώπους που λιμοκτονούν για να διατηρήσουν το λεπτό το σώμα τους.
Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στις ασθένειες του τρόπου ζωής περιλαμβάνουν τις κακές διατροφικές συνήθειες, τη φυσική αδράνεια, τη λανθασμένη στάση του σώματος και το διαταραγμένο βιολογικό ρολόι.
Τί λένε οι έρευνες;
Σύμφωνα με έρευνα στην Ινδία που πραγματοποιήθηκε από το Associated Chamber of Commerce and Industry (ASSOC-HAM), το 68% των εργαζομένων γυναικών ηλικίας 21-52 ετών βρέθηκε να πάσχει από ασθένειες του τρόπου ζωής. Σε αυτές περιλαμβάνονται η παχυσαρκία, η κατάθλιψη, ο χρόνιος πόνος στην πλάτη, ο διαβήτης και η υπέρταση.
Η μελέτη «Preventive Healthcare and Corporate Female Workforce» ανέφερε επίσης ότι οι πολύωρες ώρες και η εργασία κάτω από κακές συνθήκες προκαλούν έως και 75% των εργαζομένων γυναικών να πάσχουν από κατάθλιψη ή γενική αγχώδη διαταραχή. Αντιθέτως οι γυναίκες με μικρότερο επίπεδο ψυχολογικής ζήτησης στην εργασία δεν παρουσίασαν τέτοιες νόσους.
Η μελέτη επικαλέστηκε επιστημονικά στοιχεία ότι η υγιεινή διατροφή και η επαρκής φυσική δραστηριότητα – τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας άσκησης τουλάχιστον πέντε ημέρες την εβδομάδα – βοήθησαν στην πρόληψη νόσων σύγχρονης ζωής.
Τι είναι οι ασθένειες επαγγελματικού τρόπου ζωής;
Μερικές από τις κοινές ασθένειες που συναντώνται λόγω του επαγγελματικού τρόπου ζωής είναι:
- η νόσος Αλτσχάιμερ
- η αρτηριοσκλήρυνση
- ο καρκίνος
- η χρόνια ηπατική νόσος/κίρρωση
- η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
- ο διαβήτης, η υπέρταση
- οι καρδιακές παθήσεις
- η νεφρίτιδα/CRF
- το εγκεφαλικό επεισόδιο
Οι επαγγελματικές ασθένειες του τρόπου ζωής προκαλούνται ωστόσο και από τους παράγοντες που βρίσκονται στην περιοχή εργασίας. Σε αυτές περιλαμβάνονται η θερμότητα, ο ήχος, η σκόνη, οι αναθυμιάσεις, ο καπνός, το κρύο και άλλοι ρύποι. Επίσης οι πολλές ώρες καθίσματος, κακή και αραιή διατροφή και έντονο στρες αποτελούν παράγοντες έντονου κινδύνου.
Ασθένειες τρόπου ζωής και στα παιδιά
Τα παιδιά που ξοδεύουν πολύ χρόνο μπροστά στην τηλεόραση ή στους υπολογιστές, θα πρέπει να ενθαρρύνονται να βρουν ένα φυσικό άθλημα ή δραστηριότητα που τους αρέσει. Μια βραδιά με πίτσα και βίντεο πρέπει να αντικατασταθεί για πεζοπορία και πικνίκ.
Τα πρότυπα ομορφιάς πρέπει να ελγχόνται και να ερμηνεύονται σωστά από γονείς και εκπαιδευτικούς. Η διδαχή της σωστής διατροφικής κουλτούρας πρέπει να ξεκινάει από την οικογένεια και να ενισχύεται εντός των σχολείων με ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Σε ποιες ασθένειες οδηγεί η κακή διατροφή;
Σε πολλές χώρες, η διατροφή των ανθρώπων άλλαξε σημαντικά στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα. Παρατηρήθηκαν η αύξηση της κατανάλωσης κρέατος, γαλακτοκομικών προϊόντων, φυτικών ελαίων, χυμών φρούτων και αλκοολούχων ποτών και μείωση της κατανάλωσης αμυλούχων τροφίμων, όπως ψωμί, πατάτες ρύζι και αλεύρι καλαμποκιού.
Άλλες πτυχές του τρόπου ζωής άλλαξαν επίσης, κυρίως, μεγάλες μειώσεις στη σωματική δραστηριότητα και ο επιπολασμός της παχυσαρκίας.
Στη δεκαετία του 1970 σημειώθηκε ότι οι άνθρωποι σε πολλές δυτικές χώρες είχαν δίαιτες πλούσιες σε ζωικά προϊόντα, λίπος και ζάχαρη. Αυτό οδήγησε και σε υψηλά ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου, του μαστού, του προστάτη, του ενδομητρίου και των πνευμόνων.
Αντίθετα, τα άτομα στις αναπτυσσόμενες χώρες είχαν συνήθως δίαιτα βασισμένη σε ένα ή δύο βασικά τρόφιμα με άμυλο, με χαμηλή πρόσληψη ζωικών προϊόντων, λιπαρών και ζάχαρης και χαμηλά ποσοστά αυτών των καρκίνων.
Οι ασθένειες της νέας τεχνολογίας
Με την πρόοδο του τρόπου ζωής μας εξαρτηθήκαμε από την τεχνολογία και τα gadget που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην υγεία μας.
Σε μια μελέτη που διεξήχθη από τον Δρ Masayuki Tatemichi, Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Toho, η πολύωρη χρήση υπολογιστή θα μπορούσε να συνδεθεί με το γλαύκωμα.
Το γλαύκωμα προκαλείται από αυξημένη πίεση υγρού μέσα στο μάτι που συμπιέζει τα νεύρα στο πίσω μέρος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση αν δεν αντιμετωπιστεί. Η πολύωρη χρήση επίσης του υπολογιστή μπορεί να οδηγήσει σε πόνο στον αυχένα και την πλάτη.
Οι μύες του μπροστινού λαιμού έχουν τη τάση σιγά – σιγά να κοντύνουν και να σφίγγουν. Σε αντίθεση οι μύες στο πίσω μέρος του λαιμού να μακραίνουν και θα γίνονται πιο αδύναμοι.
Η δυσκαμψία του λαιμού είναι επίσης ένα κοινό πρόβλημα που συνοδεύεται με πονοκέφαλο, κόπωση και εξάντληση. Λάθος καθιστική ή όρθια στάση κατά την εργασία επιβαρύνει τη ραχοκοκαλιά και προκαλεί χρόνιο πόνο στην πλάτη.

πηγή:Unsplash
Φορητοί υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα
Η θερμότητα που παράγεται από φορητούς υπολογιστές όταν οι άντρες τους τοποθετούν πάνω τους μπορεί να προκαλεί μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων.
Ένα άλλο ευρέως χρησιμοποιούμενο gadget είναι το κινητό τηλέφωνο, το οποίο υποτίθεται ότι είναι ο ένοχος για πολλές ασθένειες, αν και οι δυσμενείς επιπτώσεις του στον άνθρωπο δεν έχουν ακόμη τεκμηριωθεί και επικυρωθεί.
Έρευνα που διεξήχθη σε ζώα σε διαφορετικές χώρες διαπίστωσε μια σειρά αρνητικών επιπτώσεων της ακτινοβολίας κινητών τηλεφώνων.
Παραδείγματα τέτοιων παρενεργειών είναι η χαμηλή γονιμότητα, η μείωση προσοχής και μνήμης, η αύξηση του χρόνου αντίδρασης, οι διαταραχές ύπνου, ο πονοκέφαλος, το κουδούνισμα στα αυτιά, οι διαταραχές ακοής κλπ.
Οι άνθρωποι που εργάζονται τέλος, σε νυχτερινές βάρδιες είναι μάρτυρες ενός διαταραγμένου βιολογικού ρολογιού. Αυτό οδηγεί σε:
- αϋπνία
- δυσπεψία
- οξύτητα
- απώλεια
- όρεξης
- πονοκέφαλο
- ευερεθιστότητα
- υπέρταση
- διακυμάνσεις της διάθεσης
- πόνο στο σώμα
Η αλλαγή στον κιρκάδιο ρυθμό ενός ατόμου θέτει σε κίνδυνο την ασυλία του, οδηγώντας περαιτέρω σε διάφορες ευκαιριακές ασθένειες.
Συμπέρασμα
Ο σημερινός τρόπος ζωής συμπερασματικά συμβάλλει κατά πολύ στην ανάπτυξη σοβαρών ασθενειών που απασχολεί αρκετά το σύγχρονο κόσμο. Πολλές επίσης κοινές ασθένειες συναντώνται και λόγω του επαγγελματικού τρόπου ζωής όπως και της εξελισσόμενης ανάπτυξης της τεχνολογίας.
Πρέπει να υιοθετηθεί ένας υγιεινός τρόπος ζωής για την καταπολέμηση αυτών των ασθενειών. Αυτό επιτυγχάνεται με σωστή ισορροπημένη διατροφή, σωματική δραστηριότητα και με σεβασμό στο βιολογικό ρολόι.
Σε αυτήν την συνεχώς αναπτυσσόμενη εποχή δεν μπορούμε να σταματήσουμε να εξελισσόμαστε και εμείς παράλληλα. Όμως σίγουρα μπορούμε να μειώσουμε τις ασθένειές που οφείλονται στον τρόπο ζωής ενσωματώνοντας αυτά τα απλά και αποτελεσματικά μέτρα στη ζωή μας.
Πηγές
- Lichtenstein P, Holm NV, Verkasalo PK. Environmental and heritable factors in the causation of cancer. N Engl J Med. 2000;343:78–85. [PubMed]
- Preventing noncommunicable diseases in the workplace through diet and physical activity:WHO/World Economic Forum report of a joint event.2008. ISBN 978 92 4 159632 9.
- ASSOCHAM Study on Preventive Healthcare.2009.
- Preventive Health Care and Corporate Female Workforce: ARB.2009. Mar,
- Key TJ, Allen NE, Spencer EA. The effect of diet on risk of cancer. Lancet. 2002;360:861–8. [PubMed]
- Tatemichi M. Toho University School of Medicine.2004.
- Anoop Misra, Lokesh Khurana. Metabolic Syndrome and Related Disorders.ahead of print. doi:10.1089/met.2009.0024.
- Forrester T, Cooper RS, Weatherall D. Emergence of Western diseases in the tropical world: The experience with chronic cardiovascular diseases. Br Med Bull. 1998;54:463–73. [PubMed]
- Adlercreutz H, Mazur W. Phyto-oestrogens and Western diseases. Ann Med. 1997;29:95–120. [PubMed]
- Meng L, Maskarinec G, Lee J. Lifestyle factors and chronic diseases: Application of a composite risk index. Prev Med. 1999;29:296–304. [PubMed]
- Mukesh Sharma and P. K. Majumdar.Occupational lifestyle diseases: An emerging issue. Indian J Occup Environ Med. 2009 Dec; 13(3): 109–112. doi:10.4103/0019-5278.58912