βιταμίνες
Η τυπική άποψη των καταναλωτών είναι ότι τα συμπληρώματα και οι βιταμίνες είναι ασφαλή σε οποιαδήποτε δόση. Ωστόσο, αυτά τα άτομα είτε αγνοούν είτε δεν λαμβάνουν υπόψη τη βασική προϋπόθεση της τοξικολογίας, όπου η δόση κάνει το δηλητήριο.

Έτσι, όπως έχει σημειωθεί από τους επιστήμονες της υγείας και της διατροφής, η ποικιλία, η μετριοπάθεια και η ισορροπία αποτελούν τους πυλώνες της πρόσληψης θρεπτικών ουσιών. 

Τι αναφέρουν οι έρευνες για τις βιταμίνες;

Οι σύντομες ανασκοπήσεις της διαθέσιμης βιβλιογραφίας δείχνουν ότι, σε πολύ υψηλές δόσεις, οι βιταμίνες και τα ανόργανα συστατικά μπορεί να είναι το ίδιο τοξικές με άλλες ενώσεις που υπάρχουν στα τρόφιμα και στο περιβάλλον. 

Μία μετα-ανάλυση 67 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών έδειξε ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Ε, βιταμίνης Α και β-καροτίνης μπορεί να συσχετιστούν με αυξημένη επίπτωση θνησιμότητας (Bjelakovic et al., 2008).

Μια δοκιμή πρόληψης του καρκίνου με χορήγηση Alpha-Tocopherol, Beta-Carotene (ATBC), διαπίστωσε υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης (18%) καρκίνου του πνεύμονα. Αυτό αφορούσε άντρες που έλαβαν β-καροτένιο από εκείνους που δεν το έλαβαν.

Το 2008, μια μεγάλη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή (SELECT) διακόπηκε μετά την αναφορά ότι η βιταμίνη Ε και το σελήνιο είχαν ως αποτέλεσμα αύξηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του προστάτη (Lippman et al., 2009).

Μία μελέτη ιατρών (Gaziano et al., 2009) έδειξε ότι η βιταμίνη C δεν έδειξε οφέλη για την υγεία. Συγκεκριμένα η μελέτη (Combs, 2008) ανέφερε ότι η αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης C είχε δυσμενείς επιπτώσεις, π.χ πέτρες στα νεφρά και διαταραχές που σχετίζονται με το σίδηρο.

Βιταμίνες στη σωστή δόση 

Σε αντίθεση, η έκθεση του Ινστιτούτου Ιατρικής (IOM, 1998) έδειξε ότι η χρήση φολικού οξέος μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης δυσπλασιών. Παράδειγμα τέτοιων δυσπλασιών είναι βλάβες του νευρικού σωλήνα και της σπονδυλικής στήλης.

Επιπλέον, μια άλλη αναφορά (Brannon et al., 2008) έδειξε ότι η βιταμίνη D και το ασβέστιο μπορούν να αυξήσουν την αντοχή των οστών και να μειώσουν την εμφάνιση καταγμάτων.

Ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας μειώνεται στους ηλικιωμένους, οι οποίοι πήραν συμπληρώματα βιταμίνης C, Ε, βήτα-καροτίνης, χαλκού και ψευδαργύρου (Huang et al., 2006)

Προσοχή στις συνιστώμενες δόσεις βιταμινών.

Είναι πολύ σημαντική η εξατομικευμένη συνταγογράφηση ανάλογα με τις βιοχημικές ανάγκες του καθενός ατόμου ακόμα και για θεραπευτικούς σκοπούς από γιατρούς.  Η έλλειψη βιταμινών μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα όπως και η υπερδοσολογία.

Η καθιέρωση ανώτερων ασφαλών ή ανεκτών επιπέδων βιταμινών και βασικών ιχνοστοιχείων αποτελεί σήμερα το αντικείμενο σημαντικού ενδιαφέροντος και δραστηριότητας.

References 

  1. Toxicology of Micronutrients: Adverse Effects and Uncertainty A. G. Renwick The Journal of Nutrition, Volume 136, Issue 2, February 2006, Pages 493S-501S, https://doi.org/10.1093/jn/136.2.493S Published: 01 February 2006 Committee on Toxicity of Chemicals in Food, Consumer Products, and the Environment Annual report. London: Department of Health; 1997.
  2. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine Dietary reference intakes for calcium, phosphorus, magnesium, vitamin D, and fluoride. Washington, DC: National Academies Press; 1997. Available from: https://www.nap.edu/books/0309063507/html.
  3. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine Dietary reference intakes for vitamin A, vitamin K, arsenic, boron, chromium, copper, iodine, iron, manganese, molybdenum, nickel, silicon, vanadium, and zinc. Washington, DC: National Academies Press; 2001. Available from: https://www.nap.edu/books/0309072794/html/